Kilka słów o umowach najmu lokali mieszkalnych [FELIETON]
Funkcjonują trzy rodzaje takich umów: zwykła umowa cywilnoprawna, najmu okazjonalnego oraz instytucjonalnego. Umowy te określa ustawa o ochronie praw lokatorów i Kodeks cywilny. W praktyce zawierane są one pisemnie, najczęściej na rok. Każda umowa powinna zawierać oznaczenie stron, opis przedmiotu najmu, wysokość kaucji, czas trwania i okres wypowiedzenia. Istotnym dodatkiem jest protokół zdawczo-odbiorczy, podpisany przez strony umowy, określający stan lokalu (ze zdjęciami) i odczyt liczników.
Zwykłą umowę najmu może podpisać każdy właściciel. Może być ustna i zawarta na dowolny okres. Wypowiedzieć ją można tylko gdy lokal ma wady uniemożliwiające korzystanie z niego, jego stan zagraża zdrowiu najemcy lub najemca zalega z czynszem albo wykracza uporczywie przeciwko porządkowi domowemu. Eksmisja jest możliwa wyłącznie po uzyskaniu wyroku sądu.
Najem okazjonalny może zawrzeć pisemnie tylko prywatny wynajmujący, na czas oznaczony do 10 lat. Umowa wymaga wizyty u notariusza i zgłoszenia w urzędzie skarbowym. Najemca musi wskazać i udokumentować adres, pod który się wyprowadzi, gdy umowa przestanie obowiązywać wraz ze zgodą właściciela tego lokalu. Gdy lokator odmówi wyprowadzki, sąd nada aktowi notarialnemu klauzulę wykonalności i nastąpi eksmisja komornicza.
Najem instytucjonalny zawiera tylko przedsiębiorca lub firma, na dowolny czas oznaczony. Do umowy najemca dołącza oświadczenie w formie aktu notarialnego, że poddaje się dobrowolnie egzekucji i zobowiązuje do opróżnienia lokalu we wskazanym przez właściciela terminie. Najemca nie musi więc wskazać miejsca, w którym zamieszka w przypadku egzekucji opróżnienia lokalu.